ekonomi tarihi ne demek?

Ekonomi tarihi veya iktisat tarihi, geçmişte yaşanan ekonomik olguların nasıl geliştiği konusunda çalışan bilim dalı. Ekonomi tarihinin analizi; tarihsel durumlara ekonomik teorilerin uygulanması, tarihsel yöntemler ve istatistiksel yöntemlerin bir kombinasyonu kullanılarak ele alınır. Bu başlık, sosyal tarihin örtüşen bazı alanları (demografik tarih gibi) ve işletme tarihi konularını içerir. Ekonomi tarihinin kantitatif incelenmesine, cliometri de denmektedir.

Ekonomi ve ekonomi tarihi arasındaki ilişki

Yale Üniversitesi'nden ekonomist Irving Fisher'ın, ekonomi ve ekonomi tarihi arasındaki ilişki 1933 tarihli "Debt-Deflation Theory of Great Depressions"¹ çalışmasında ele alınmış ve bu çalışmasında 1873 yılındaki ekonomik panik ele alınıp deflasyon ve diğer durumların, ekonomik buhranlardan nasıl etkileneceğini çalışmıştır. Amerikalı ekonomi tarihçisi Charles P. Kindleberger 1990 tarihli Historical Economics: Art or Science?.² adlı kitabında geçmişteki ekonomik olayların nasıl ele alınması gerektiği konusunu ele almıştır.

Tarihsel ekonomi yaklaşımlarından biri de cliometri'dir. Bu terimin anlamı, ekonomi tarihinin incelenmesinde ekonomik teori ve ekonometri tekniklerinin sistematik kullanımıdır. Terim ilk kez 1960'ta Jonathan R.T. Hughes ve Stanley Reiter tarafından kullanılmış ve Yunan mitolojisindeki ilham perilerinden biri Clio'dan esinlenilmiştir. Cliometristler kendi yaklaşımlarının gereklilik arz ettiğini, çünkü sağlam ekonomi teorilerini formulayonunda tarihsel olayların incelenmesinin hayati olduğunu savunurlar. Cliometri, karşıolgusal tarihin (counterfactual history) bir tipidir.

Nobel Ödülü kazanan ekonomi tarihçileri

Milton Friedman, 1976 yılında "tüketim analizi, para tarihi ve teorisi alanlarındaki başarısı için ve istikrar politikasının karmaşıklığını gösterdiği için"³ Nobel Ekonomi Ödülü'ne layık görülmüştür. Robert Fogel ve Douglass North 1993 yılındaki Nobel Ödülü'nü "ekonomik ve kurumsal değişmeleri açıklamak için ekonomik teori ve kantitatif yöntemler uygulayarak ekonomi tarihi konusundaki araştırmaları yeniledikleri için"⁴ kazanmıştır. Akademik kariyerine Londra Ekonomi Okulu okulunda ekonomi tarihi konusunda okutmanlık yaparak başlayan Merton Miller, 1990 yılında Harry Markowitz ve William Sharpe ile birlikte Nobel Ödülü kazanmıştır.

Bazı ekonomi tarihçileri

• Robert Fogel
• Eli Heckscher
• Eric Hobsbawm
• Paul Krugman
• Douglass North
• Karl Polanyi
• Merton Miller
• Ömer Lütfi Barkan
• Şevket Pamuk
• Carlo Maria Cipolla

Ayrıca bakınız

• Büyük Buhran
• Antik Yunanistan'da ekonomi
• Japonya'nın ekonomik tarihi
• 1948 Türkiye İktisat Kongresi

Kaynakça

Konuyla ilgili yayınlar

• Rondo Cameron and Larry Neal (2003, 4th ed.) A Concise Economic History of the World: From Paleolithic Times to the Present, 480 pp., Oxford. [http://www.us.oup.com/us/catalog/general/subject/Economics/History/~~/dmlldz11c2EmY2k9OTc4MDE5NTEyNzA1OA==?view=usa&ci=9780195127058#Descriptionhttp://www.us.oup.com/us/catalog/general/subject/Economics/History/~~/dmlldz11c2EmY2k9OTc4MDE5NTEyNzA1OA==?view=usa&ci=9780195127058#Description Description] and [http://www.us.oup.com/us/catalog/general/subject/Economics/History/~~/dmlldz11c2EmY2k9OTc4MDE5NTEyNzA1OA==?view=usa&sf=toc&ci=9780195127058 Table of Contents,]
• N.F.R. Crafts (1987). "economic history," The New Palgrave: A Dictionary of Economics, v. 2, pp. 37–42.
• Milton Friedman and Anna Jacobson Schwartz (1963). A Monetary History of the United States, 1867-1960. Princeton. Page-searchable links to chapters on 1929-41 and 1948-60 A Monetary History of the United States, 1867-1960. Princeton: Princeton University Press.
• Joel Mokyr, ed. (2003), The Oxford Encyclopedia of Economic History. Oxford, U.K.: Oxford University Press, 5 vols. Description.

Dış bağlantılar

Mesleki topluluklar

• Economic History Society (UK) , publisher of the Economic History Review
• Economic History Association (US), publisher of the Journal of Economic History
• The European Association for Banking and Financial History e. V. , publisher of the Financial History Review
• International Economic History Association (IEHA)

Tarihsel istatistikler

• Groningen Growth and Development Centre Total Economy Database -Series on GDP, Population, Employment, Hours worked, GDP per capita and productivity (per person and per hour) from 1950 up to 2006
• Global Finance data series
• Historicalstatistics.org - Links to historical economic statistics for different countries and regions.
• Maddison (2006), The World Economy, OECD, Paris.

Ekonomi Tarihi Hizmetleri

• EH.Net Ekonomi Tarihi Hizmetleri - Şunları içerir: Ekonomi Tarihi Ansiklopedisi, Kitap İncelemeleri, veritabanları, dizinler, bibliyografyalar, e-posta listeleri, ve enflasyon hesap makinesi.
• EH.Net Encyclopedia:

  • Avustralya

  • Hawaii

  • Hong Kong

  • İsrail

  • Japonya

  • Kore

  • Malezya

  • Yeni Zelanda

  • Norveç

  • Portekiz

  • İsveç

  • Tayvan

  • Uruguay

Orijinal kaynak: ekonomi tarihi. Creative Commons Atıf-BenzerPaylaşım Lisansı ile paylaşılmıştır.

Footnotes

1. Debt-Deflation Theory of Great Depressions. Econometrica, Vol.1, No.4: 337-338. Tam metin ↩

2. ↩

3. Nobel Ekonomi Ödülü 1976. Nobel Foundation. Nobelprize.org/Nobel Ekonomi Ödülü 1976 Erişim tarihi 15.03.2009 ↩

4. Nobel Ekonomi Ödülü 1993. Nobel Foundation. Nobelprize.org/Nobel Ekonomi Ödülü 1993 Erişim tarihi 15.03.2009 ↩

Kategoriler